W związku z agresją Rosji na Ukrainę tworzone są przez UE pakiety sankcji gospodarczych i indywidualnych, mających na celu zmuszenie Rosji do zaprzestania napaści. W ramach piątego unijnego pakietu sankcji przewidziano obowiązujący od 9 kwietnia 2022 r. ogólnounijny zakaz udziału rosyjskich wykonawców w zamówieniach publicznych i koncesjach udzielanych przez państwa członkowskie. W odniesieniu do umów zawartych przed 9 kwietnia 2022 r. zakaz zacznie obowiązywać po upływie 6 miesięcy, tj. 10 października 2022 r.
Zakaz ten ustanowiony został przez Radę UE w dniu 8 kwietnia 2022 r. rozporządzeniem (UE) 2022/576 w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 833/2014 dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie, poprzez dodanie art. 5k, w którym zawarto regulacje zakazujące udziału rosyjskich wykonawców w zamówieniach publicznych i koncesjach udzielanych w państwach UE.
Oznacza to, że podmiotom rosyjskim nie mogą być udzielane:
- zamówienia o wartości równej lub przekraczającej progi unijne udzielane zgodnie z przepisami ustawy PZP
- zamówienia o wartości równej lub przekraczającej progi unijne wyłączone na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4, art. 11 ust. 1 pkt 1-5 i 7-10, art. 13 ust. 1 pkt 3-8, art. 363 ust. 1, art. 365 i art. 366 ustawy PZP;
- koncesje o wartości równej lub przekraczającej próg unijny udzielane zgodnie z przepisami ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi;
- koncesje o wartości równej lub przekraczającej próg unijny wyłączone na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b-f, pkt 3 lit. a i c-k oraz pkt 4-13 ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.
Zakazem objęci są również podwykonawcy, dostawcy i podmioty, na których zdolności wykonawca lub koncesjonariusz polega, w przypadku, gdy przypada na nich ponad 10% wartości zamówienia lub koncesji.